معرفی اجمالی متیل استات (Methyl acetate)
متیل استات با cas number یا شماره شناسایی 9-20-79 یک حلال آلی است. این ماده کاربردهای فراوانی در صنایع گوناگون مانند صنایع تولید شوینده، رنگ، رزین و… دارد. در صنعت این ماده با نام تجاری متیل استات و نام اختصاری MeOAc شناخته می‌شود. فرمول مولکولی این ماده C3H6O2 است. از لحاظ ظاهری نیز، متیل استات مایعی بی رنگ، شفاف و دارای بویی معطر و همچنین طعمی دلپذیر می‌باشد.
MeOAc در حالت مایع و بخار، بسیار قابل اشتعال است و در صورت تماس با چشم و پوست باعث ایجاد حس سوزش، درد و… می‌شود. بنابراین گفته می‌شود در صورت عدم رعایت نکات ایمنی، ممکن است باعث ایجاد خطراتی برای انسان و محیط زیست شود. در نتیجه رعایت نکات ایمنی در هنگام کار با این محصول ضروری است.
معرفی تخصصی متیل استات
متیل استات دارای کاربرد گسترده‌ای در صنایع شوینده و بهداشتی است. به طور مثال از این ماده به عنوان لاک پاک کن استفاده می‌شود. علاوه بر آن به عنوان رقیق کننده در رنگرزی نیز به کار می‌رود. این ماده با نام‌های دیگری همچون متیل اتانوآت، استیک اسید متیل استر و… نیز شناخته می‌شود.
از دیگر ویژگی‌های این ماده‌ی بی رنگ و گاها زرد رنگ، می‌توان به فرار بودن آن اشاره کرد. میزان تبخیر زیاد و خشک شدن با سرعت بالا سبب متمایز و پرکاربرد شدن این حلال به عنوان یک تمیز کننده و رقیق کننده در صنعت شده است. به دلیل نبود مواد آلی فرار (VOC) به آسانی قابل برگشت به محیط زیست است و جز مواد آلوده کننده‌ی خطرناک محیط زیست به شمار نمی‌رود.
درباره نحوه تولید و فرمولاسیون متیل استات
ساده‌ترین روش تولید این ماده استفاده از استریفیکیشن متانول و اسید استیک در حضور یک اسید قوی است. استریفیکیشن به فرایندی که در آن الکل و یک اسید به وسیله یک کربوکسیلیک اسید به استر تبدیل می‌شود، می‌گویند. سولفوریک اسید به عنوان کاتالیست معمول شناخته می‌شود. این کاتالیست به برای تولید اسید به شکل جامد در برخی واحدها استفاده می‌شوند. این کار موجب بالا رفتن بازده واکنش، کم شدن میزان متانول و اسید استیک موجود در محصول همچنین موجب کاهش خوردگی در تجهیزات فرایندی خواهد شد. در ابتدا متانول و استیک اسید وارد راکتور شده و سپس اسید سولفوریک به اندازه یک درصد وزنی به عنوان کاتالیزور اضافه می‌گردد. این واکنش در اثر حرارت شروع می‌شود و تا جایی ادامه پیدا می‌کند که دما در طول برج تقطیر ثابت شود. پس از اتمام این مرحله آب تولید شده از متیل استات جدا شده و متیل استات به دست می‌آید.
متیل استات از خانواده استر استات‌ها می‌باشد. ساختار این ماده از 3 اتم کربن تشکیل شده و جزئی از خانواده‌ی هیدروکربن‌ها نیز به شمار می‌رود.
کاربرد این ماده در صنایع گوناگون
این ماده به عنوان حلال آلی در صنعت‌های رنگ، عطر، لوازم آرایشی، نساجی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین در صنعت موتورسازی نیز کاربرد دارد. این حلال آلی با نقطه اشتعال ۱۴ درجه فارنهایت و چگالی بالایی که دارد، به از بین بردن آلاینده‌های آلی سنگین کمک می‌کند. می‌توان از این ماده به دلیل کم بودن میزان عطر و بو در صنعت مبلمان و نیز صنعت خودرو بهره برد.
سایر کاربردهای MeOAc:
- صنعت رنگ
- صنعت لاک
- صنعت مبلمان
- لوازم آرایشی
- صنعت خودرو
- صنعت موتور
- روکش‌ها و پوشش دهی
- آلاینده های آلی سنگین
- و…
نکات مربوط به ایمنی، خطرات به منظور جلوگیری از آسیب‌های این ماده
از آن جایی که این ماده دارای مایع و بخاری با قابلیت اشتعال بسیار بالا و خطرناک هست و می‌تواند باعث تحریک و آسیب جدی به چشم می‌شود. البته انواع بخار این ماده نمی‌تواند باعث تحریک چشم‌ها شود، در عوض مجاری تنفسی را تحریک می‌کند. اما این ماده می‌تواند سبب سرگیجه و خواب آلودگی شود. علاوه بر این چربی زدایی و ترک خوردن پوست نیز می‌تواند در حوزه‌ی خطرات این ماده قرار بگیرد.
اشتعال بالای این ماده، چه در حالت مایع و چه در حالت بخار، خطر آتش سوزی خطرناک هنگام قرار گرفتن در معرض حرارت، شعله یا اکسید کننده را بالا می برد. لازم است بدانید، بخار این ماده از هوا سنگین‌تر است و ممکن است در امتداد زمین حرکت کند. در نتیجه امکان احتراق متیل استات از راه دور نیز وجود دارد.
نکات مربوط به ایمنی چشم
بخار و مایع این ماده شیمیایی موجب تحریک و سوزش چشم‌ها می‌شود. از این رو توصیه می‌شود، در هنگام کار با این ماده حتما از عینک ایمنی استفده کنید و در صورت تماس بخار یا مایع این ماده فورا چشم‌ها را با مقدار زیادی آب شستشو دهید.
نکات مربوط به ایمنی پوست
در صورت برخورد این ماده با پوست و تماس مکرر آن، پوست تحریک شده و سبب قرمزی، خشک شدن، ترک و پوسته پوسته شدن پوست می‌شود. بنابراین لازم است در صورت کار با این ماده باید از دستکش و لباس‌های مناسب برای حفظ ایمنی استفاده کرد. در صورت برخورد این ماده با پوست، دست‌ها را شستشو داده و لباس‌هایی که در تماس با ماده بودند را از تن در آورده و شستشو دهید و در صورت عدم رفع سوزش پوست، به پزشک مراجعه کنید.
نکات ایمنی مربوط استشناق
در هنگام کار با این ماده شیمیایی حتما از ماسک استفاده کنید. این ماده ممکن است باعث اختلالات تنفسی شود و در صورت تنفس ممکن است باعث سرگیجه گردد. در صورت استنشاق بخارات متیل استات به فضای باز بروید و هوای تازه تنفس کنید. در صورت ادامه تنگی نفس یا بروز علائم دیگر، فورا به پزشک مراجعه نمایید.
نکات ایمنی مربوط به بلع
در صورت بلع این ماده باید حتما برای دریافت مراقبت‌های پزشکی به بیمارستان مراجعه کنید. برای جلوگیری از درد شکم، حالت تهوع، استفراغ، ضعف و… که از علائم بلع این ماده الی هستند، در نظر داشته باشید که بهتر است دهانتان را با آب فراوان بشویید. به هیچ عنوان چیزی ننوشید و تا حد ممکن سعی کنید از استفراغ جلوگیری فرمایید.
نکات ایمنی مربوط به اطفای حریق
این ماده نقطه اشتعال بسیار پایینی دارد. در صورت ایجاد آتش به واسطه این ماده، توصیه می‌شود برای خاموش کردن آن از آب، مواد شیمیایی خشک مانند کربن دی اکسید، فوم خاموش کننده آتش و… استفاده نمایید. علاوه بر این سعی کنید سایر بشکه‌های حاوی این ماده که آتش نگرفته‌اند را با آب خنک نگه دارید و در اسرع وقت آن‌ها را از محیط حادثه دور کنید.
نکات ایمنی مربوط به دفع
با توجه به تاثیراتی که این ماده می‌تواند بر روی هوا، آب، محیط زیست و… داشته باشد، برای دفع آن بهتر است آن را در یک حلال قابل احتراق حل کنید. سپس آن را درون دستگاه زباله سوز شیمیایی یا پس سوز دارای اسکرابر، بسوزانید.
خرید متیل استات از اکسیزان
متیل استعات با قابلیت اشتعال پذیری بالا دارای خطرات انسانی و زیستی می باشد بنابراین حفظ نکات ایمنی در هنگام حمل و نهقل و کار با آن ضروری می باشد بنابراین مهم است که برای نگهداری و حمل این ماده شیمیایی با شرکتی معتبر و دارای سابقه بالا همکاری کرد اکسیزان که به عنوان تامین کننده ماده شیمیایی در ایران فعالیت می کند.
