معرفی اجمالی بوتیلن گلیکول (Butylene glycol)
بوتیلن گلیکول یک الکل حلال کوچک است که به عنوان حالت دهنده نیز شناخته می‌شود. این ماده به عنوان مایعی بی‌رنگ، چسبناک و چند کاره شناخته شده است. بیشترین کاربرد این محصول در کرم‌ها و لوازم آرایشی است چرا که باعث افزایش نفوذ و عامل لغزنده و مرطوب کننده است. خوب است بدانید، این ماده با فرمول شیمیایی C4H10O2 و نام اختصاری BG نیز شناخته می‌شود.
استفاده این ماده معمولا تا حد زیادی بی خطر است. اما باز هم هنگام استفاده از این ماده در محصولات دیگر نکات ایمنی را رعایت کرد.
معرفی تخصصی بوتیلن گلیکول
این ماده یک عامل کاهش دهنده ویسکوزیته نیز است، به این معنی که از چسبیدن محصولات به هم جلوگیری می‌کند. همچنین در آب حلال است. بیشترین عملکرد این ماده به صورت حلال، حالت دهنده پوست، کنترل کننده گرانروی و پوشاننده است. این ماده در محصولات موضعی مانند محصولات ژل شفاف و در لوازم آرایشی به علت لغزندگی که ایجاد می‌کند، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده معمولا با نام بوتان-3،-1دیول شناخته می‌شود. اما گاهی اوقات به آن، بوتان3-،-2دیول نیز می‌گویند.
درباره نحوه تولید و فرمولاسیون بوتیلن گلیکول
در اینجا خوب است بدانید، بوتیلن به معنی هیدروکربن گازی و گلیکول به معنی الکل‌های دو ظرفیتی است. اغلب در فرمولاسیون این ماده از ترکیب مشابهی به نام پروپیلین گلیکول استفاده می‌کنند، زیرا درصد آسیب رساندن به پوست را به شدت کاهش می‌دهد. این ماده یک الکل آلی یا دیول است که از نظر ساختاری با چهار اتم کربن و دو گروه الکل تشکیل شده.
این ماده از نفت نیشکر یا ذرت معطر به صورت هیدروژناسیون کاتالیزوری استالدئید ساخته می‌شود.
کاربرد بوتیلن گلیکول در صنایع مختلف
این ماده به عنوان مرطوب کننده عمل می‌کند. به این معنی که آب را به لایه‌های بالایی پوست جذب می‌کند و پوست را دهیدراته نگه می‌دارد. همچنین با ایجاد کردن مانعی بر روی پوست از آن در برابر عوامل محیطی مضر و نور مستقیم محافظت می‌کند. دیگر کاربرد این ماده در مراقبت از پوست است که به عنوان حالت دهنده عالی برای مو عمل می‌کند و آن را نرم و روان می‌کند. این ماده از ریزش آب مو نیز جلوگیری می‌کند. به عبارتی خشکی مو را از بین می‌برد. این ماده در محصولات نرم کننده‌ای برای افرادی که آکنه دارند نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع این ماده برای آکنه موثر نیست فقط میزان حلالیت و مرطوب کنندگی آن می‌تواند مناسب باشد.
سایر کاربردهای صنعتی بوتیلن گلیکول
- ماسک روقه‌ای
- خط چشم و لب
- سرم‌های ضد پیری
- آبرسان پوست و مو
- شامپوها و نرم کننده
- مرطوب کننده‌های رنگی و ضد خشکی
- پاک کننده‌های بهداشتی
- و…
نحوه حمل و نقل و نگهداری بوتیلن گلیکول
بوتیلن گلیکول باید در مکانی خشک، خنک و به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود. همچنین ظروف این ماده باید از جنس فولاد کربنی، ضد زنگ یا تفلون حمل شود. دقت کنید که تمامی ظروف باید درب بسته باشند تا نشتی رخ ندهد. حمل و نقل این ماده نیز توسط کامیون یا کانتینرهای مخصوص حمل مواد شیمیایی صورت می‌گیرد. این ماده به شدت اشتعال پذیر است. از این رو حمل و نگهداری آن باید کاملا مطابق با نکات ایمنی صورت بگیرد.
نکات مربوط به حفظ ایمنی در برابر این ماده
با وجود اینکه این ماده یک نوع الکل است، اما استفاده از آن تا حد زیادی برای محصولات موضعی بی‌خطر است. اما در هنگام استفاده از این ماده کارکنان باید به برگه MSDS توجه کنند. زیرا تمامی نکات در آن گفته شده است. در ادامه نیز ما قصد داریم نکاتی را با شما به اشتراک بگذاریم که آسیب‌های این ماده را به حداقل برساند.
نکات ایمنی مربوط به چشم
برخورد این ماده با چشم موجب قرمزی و سوزش می‌شود. در صورت برخورد این ماده با چشم سریعا با مقدار زیادی آب شستشو دهید و با بستن چشم‌ها با پارچه به پزشک مراجعه کنید. زیرا در صورت برخورد نور مستقیم به چشم ممکن است سوزش و درد بیشتر شود. بنابراین شما با استفاده از عینک ایمنی مخصوص مواد شیمیایی، از وقوع این اتفاقات جلوگیری می‌کنید.
نکته‌های مهم ایمنی در خصوص پوست
برخورد این ماده به صورت مستقیم با پوست موجب خشکی و قرمزی و تا حدی ممکن است سوزش داشته باشد. بنابراین از دستکش محافظ استفاده کنید. در صورت برخورد این ماده با پوست شما سریعا لباس‌های کار را خارج کرده و سپس با صابون و ماده شوینده مخصوص بدن شستشو دهید و سپس از کرم مرطوب کننده استفاده کنید.
نکات ایمنی مربوط به تنفس
استنشاق این ماده می‌تواند به دستگاه تنفسی شما آسیب زیادی برساند. بنابراین هنگام کار حتما از دستگاه تنفسی استفاده کنید. از جمله خطرات تنفس این ماده می‌توان به اسپاسم، انقباض عضلانی، خواب آلودگی و… اشاره کرد. در صورت استنشاق این ماده سریعا به هوای آزاد رفته و هوای آزاد تنفس کنید و سپس به پزشک برای دریافت مراقبت‌های ویژه مراجعه کنید. پیشنهاد می‌شود برای جلوگیری از تنگی نفس شدید از کپسول اسکیژن استفاده کنید.
نکته‌های مهم ایمنی در خصوص بلع
بلع این ماده هم موجب از کار افتادن اندام حسی، عروقی و هم باعث اثرات نامطلوب تولید مثلی و نقایص مادرزادی می‌شود. بنابراین هنگام کار چیزی نخورید، نیاشامید و سیگار نکشید. اگر به صورت اتفاقی این ماده را بلعیدید خود را وادار به استفراغ نکنید. زیرا سموم این ماده بیشتر پخش می‌شود. بنابراین بهترین کار این است که سریعا به پزشک مراجعه فرمایید.
نکات مربوط به اطفای حریق
از آنجا که این ماده یک نوع الکل است به همین علت به شدت آتش زا است. بنابراین با کوچک‌ترین جرقه، شعله‌ور می‌شود. دقت کنید در صورت آتش سوزی از اسپری آب و کربن خشک استفاده کنید و با خنک نگه‌داشتن باقی ظروف مانع آتش گرفتن آن‌ها شوید.
نکته‌های مهم ایمنی در خصوص دفع
دفع این ماده به صورت مستقیم در طبیعیت می‌تواند بسیار آسیب زا باشد. زیرا الکل موجود در این ماده موجب خشک شدن گیاهان می‌شود، همچنین از رشد درختان جلوگیری می‌کند. بنابراین برای دفع این ماده بهتر است که از زباله سوز شیمیایی استفاده کنید که دارای پس سوز و اسکرابر باشد. در صورت نشت این ماده، فردی با لباس محافظ و ماسک تنفسی مخصوص مواد شیمیایی آن را در ظروف درب بسته ریخته و باقی ماده را با آب فراوان بشویید.
خرید بوتیلن گلیکول از اکسیزان
اکسیزان شرکتی پیشرو در فرایند تأمین و واردات طیف وسیعی از مواد اولیه شیمیایی می‌باشد که در ایران مشغول به فعالیت است. متخصصان حوزه‌ی شیمی در اکسیزان همواره بر مرغوبیت مواد اولیه‌ی وارداتی تأکید دارند. ما در اکسیزان این مواد اولیه شیمیایی را از قاره‌های آسیا، اروپا و آمریکا تأمین می‌کنیم. شما هر کجای ایران زمین که باشید می‌توانید بوتیلن گلیکول را در مقدار دلخواه خود سفارش بدهید.
